Χρήστος Αντωνιάδης...διάλεξα τον πιο εύκολο δρόμο: να γράφω στίχους».

Έφυγε και ο γιατρός των ποντίων

Ο Χρήστος Αντωνιάδης γεννήθηκε στην Ξηρολίμνη, σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της Θεσσαλονίκης έκανε μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στη Γερμανία, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη, έκανε πανεπιστημιακή καριέρα και είχε χειρουργήσει χιλιάδες ασθενείς στους οποίους προσέφερε τις πολύτιμες ιατρικές υπηρεσίες του.

Χιλιάδες κάτοικοι από το νομό Κοζάνης, τη Μακεδονία, την Αθήνα, αλλά και από την Κωνσταντινούπολη και τον Πόντο, συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία τον νευροχειρούργο – στιχουργό, επίκουρο καθηγητή του ΑΠΘ Χρήστο Αντωνιάδη, ο οποίος σε ηλικία 63 ετών έφυγε  από τη ζωή από καρδιακή ανακοπή στο σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας πίσω του τη σύζυγό του Κική (Κυριακή) και τα τρία παιδιά του.Στη γενέτειρά του, στην Ξηρολίμνη Κοζάνης και συγκεκριμένα στο κτήμα του όπου υπάρχει και μικρό εκκλησάκι έγινε η νεκρώσιμος ακολουθία, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης, με τη συμμετοχή ιερέων της περιοχής και του μοναχού Αρσένιου από το Άγιο Όρος και η ταφή του έγινε σε χώρο μέσα στο κτήμα του όπως ήταν και η επιθυμία του.

Έχει γράψει πολλούς ποντιακούς στίχους που μελοποιήθηκαν ,ενώ σε μια συνέντευξη του είχε αναφερθεί στην μετάφραση της «Μήδειας» στα ποντιακά, που του πήρε πέντε χρόνια για να ολοκληρώσει.

Κίνητρο του, όπως είχε τονίσει, ήταν να μεταφερθούν, μέσω της Μήδειας, οι «αρχαίες μαγικές λέξεις», τα λεκτικά στοιχεία, δηλαδή, που άντεξαν στους αιώνες και διαφυλάχθηκαν στην ποντιακή διάλεκτο, μία μορφή λόγου που διατηρήθηκε λόγω της απομόνωσης του ποντιακού πληθυσμού για 2700 χρόνια.

«Λένε ότι, στις κρίσιμες στιγμές ενός πολιτισμού, η πρώτη γενιά επιβιώνει, η δεύτερη κουράζεται και η τρίτη ψάχνει. Ανήκω στην τρίτη γενιά και είμαι βαθιά συγκινημένος από όσα πέρασαν οι Πόντιοι. Ήρθαν ρημαγμένοι, οικονομικά τραυματισμένοι και εξαθλιωμένοι. Το μόνο που κατόρθωσαν να 'κουβαλήσουν' ήταν η γλώσσα τους, το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα του ανθρώπου, που τον διαφοροποιεί από τα ζώα. Σε αυτήν, αλλά και σε όλες τις γλώσσες, πρέπει να υπάρχει παρελθόν, παρόν και μέλλον γιατί χωρίς αυτά εξαφανίζεται και το έλλειμμα είναι κυρίως κοινωνικό», είχε επισημάνει.

Ο Χρήστος Αντωνιάδης στη συνείδηση των Ποντίων είναι συνδυασμένος με πλήθος γνωστόν ποντιακών τραγουδιών αλλά και με μια υψηλή θέση ανάμεσα στις κορυφαίες μορφές της ποντιακής λογοτεχνίας.

Η πρώτη ποιητική του συλλογή με τίτλο «Κατάθεση Ψυχής», που μελοποιήθηκε από τον αείμνηστο επίσης επιστήμονα (οδοντοτεχνίτης) αλλά και γνωστό λυράρη και τραγουδιστή Χρήστο Χρυσανθόπουλο και ερμηνεύτηκε από μεγάλους τραγουδιστές του ποντιακού χώρου με πρώτο τον Στέλιο Καζαντζίδη, 

μονοπωλεί κατά μία έννοια τα ενδιαφέροντα στο χώρο της ποντιακής μουσικής τα τελευταία είκοσι χρόνια από την πρώτη κιόλας μέρα που κυκλοφόρησε.

 Ήταν τραγούδια που μιλούσαν για τις αλησμόνητες πατρίδες και τα βάσανα της προσφυγιάς, αναφέρονταν σε κοινωνικά ζητήματα της εποχής μας και υμνούσαν τις ανθρώπινες σχέσεις και τον έρωτα.

Τα τραγούδια που έγραψε ακούγονται καθημερινά από όλους του ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας που παρουσιάζουν ποντιακό πρόγραμμα και συνοδεύουν κάθε πολιτιστική εκδήλωση, γλέντι, γιορτή και χαρά, σε κάθε γωνία της γης, όπου ζουν Πόντιοι.

Τραγούδια που περιγράφουν με τρόπο μοναδικό τις αλησμόνητες πατρίδες και τα βάσανα της προσφυγιάς, αναδεικνύουν μεγάλα κοινωνικά ζητήματα της εποχής μας και υμνούν τις ανθρώπινες σχέσεις και τον έρωτα.

Ακολουθώντας πιστά τη ρήση του Ελύτη, «μόνη έγνοια η γλώσσα μου», ο Αντωνιάδης καταθέτει καθημερινά την αγωνία του για το μέλλον της ποντιακής διαλέκτου και ελπίζει ότι συμβάλλει στην διάσωσή της με το έργο του.

Μεγάλη ικανοποίηση αισθάνεται όταν βλέπει πάρα πολύ μικρά παιδιά, να χορεύουν και να τραγουδάνε τα τραγούδια του. Μέσα από αυτά είναι απόλυτα βέβαιος, «ότι η ποντιακή διάλεκτος θα έχει διάρκεια για τουλάχιστον άλλα εβδομήντα χρόνια», όπως λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος.

Με σύνθημά του «Η ποντιακή διάλεκτος δεν έχει το κουράγιο να πεθάνει», ο Χρήστος Αντωνιάδης εδώ και 15 χρόνια γράφει στίχους στα ποντιακά μεταφέροντας ουσιαστικά τα βιώματα που «εισέπραξε» πριν από χρόνια από τη γιαγιά του με έναν και μοναδικό σκοπό, όπως τόνισε στην εφημερίδα το Βήμα: «Να μη χαθεί η γλώσσα μας. Αυτός είναι άλλωστε και ο μοναδικός λόγος που ασχολήθηκα με τη στιχουργική. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι όταν μια γλώσσα-διάλεκτος δεν διδάσκεται στα σχολεία, είναι καταδικασμένη να πεθάνει. Και δεν θέλω να συμβεί αυτό στα ποντιακά» σημειώνει.

Πριν καιρό κυκλοφόρησε το άλμπουμ του «Πισάγκωνα δεμένος» ένα άλμπουμ που «πατάει» στα παραδοσιακά ακούσματα του Ανατολικού Πόντου. Αυτή όμως δεν είναι η πρώτη επαφή του Χρήστου Αντωνιάδη με τη μουσική. Όλα άρχισαν πριν από 15-16 χρόνια από ένα ταξίδι του στον Πόντο, στην Τραπεζούντα συγκεκριμένα, στα χωριά των παππούδων του.

Ο Χρήστος Αντωνιάδης δεν κρύβει τη συγκίνησή του και μόνο στη σκέψη ότι η ποντιακή διάλεκτος μπορεί να εξαφανισθεί. «Αυτή η προσπάθεια που γίνεται μέσω των τραγουδιών έχει ως στόχο να παραμείνει ζωντανή η ποντιακή λαλιά.Στους στίχους που γράφω,άλλωστε,δεν κάνω τίποτε περισσότερο από το να αναπαράγω τις ιστορίες που έλεγε η γιαγιά μου για τον Πόντο...Είναι συγκινητικό να βλέπω σήμερα μικρά παιδιά να μιλούν τη διάλεκτο μας.Γι΄ αυτό και δημιουργήθηκε αυτή η παρέα με τους λυράρηδες και τους τραγουδιστές:για να ασχοληθούμε με τη διάλεκτο μας.Και εγώ διάλεξα τον πιο εύκολο δρόμο: να γράφω στίχους».

Η Μήδεια στα Ποντιακά

Εκτός από στίχους, ο Χρήστος Αντωνιάδης έχει μεταφράσει και τη «Μήδεια» του Ευριπίδη στην ποντιακή διάλεκτο: «Ελπίζω να εκδοθεί και να μείνει στις βιβλιοθήκες των νεότερων γενιών. Να μάθουν για παράδειγμα ότι τις “Συμπληγάδες πέτρες” εμείς οι Πόντιοι τις λέμε συμπληγολίθαρα». Ως τότε, παράλληλα με την εξάσκηση του ιατρικού επαγγέλματος, θα συνεχίσει να επισκέπτεται τον τόπο καταγωγής του, την Κοζάνη σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο, να δίνει το παρών στις ποντιακές μαζώξεις, να τραγουδά, να χαλαρώνει, να διασκεδάζει, αλλά κυρίως... να σκέπτεται και να γράφει στα ποντιακά.

«Σκοπός μας το “φρεσκάρισμα” της παράδοσης»

Ο Χρήστος Αντωνιάδης δεν σκοπεύει να κόψει τις ρίζες με το ποντιακό παρελθόν του. Δίνει πάντα το παρών σε εκδηλώσεις Ποντίων, χαίρεται να βλέπει μικρά παιδιά να τραγουδούν στα ποντιακά («από αυτό παίρνω κουράγιο να συνεχίσω» ), ενώ διατυπώνει την άποψη ότι η παράδοση δεν είναι κάτι το στατικό. «Με ενδιαφέρει και με απασχολεί αν ένα νέο παιδί μπορεί να ακούσει αυτό που κάνουμε με τον ποντιακό στίχο και την ποντιακή λύρα. Γι΄ αυτό και προσπαθώ οι στίχοι μου να περιγράφουν τον σημερινό τρόπο ζωής- χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν “πατάμε” πάνω στον παλιό τρόπο στίχου και μουσικής. Σεβόμενοι την παράδοσή μας θέλουμε να προσθέσουμε κάτι το νέο. Δημιουργούμε το παρόν και το μέλλον.Το κλασικό ποντιακό τραγούδι υπήρχε και θα υπάρχει, αλλά για να το αγκαλιάσουν οι νέες γενιές θα πρέπει να παρουσιαστεί πιο φρέσκο και σημερινό. Αυτός είναι ο σκοπός μας και αυτό είναι το... πείραμα που κάνουμε».

Α.Π.

Ποιος είναι ο Χρήστος Αντωνιάδης

Ο Χρήστος Αντωνιάδης είναι επίκουρος καθηγητής Νευροχειρουργικής Κλινικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θράκης. Γεννήθηκε στην Ξηρολίμνη της Κοζάνης και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Το 1976 μετέβη στην Γερμανία όπου σαν εσωτερικός βοηθός της νευροχειρουργικής κλινικής του Πανεπιστήμιου ULM της Γερμανίας, όπου και εκπαιδεύτηκε εντατικά στην μικροχειρουργική και στη νευροδιαγνωστική. Ανέλαβε μέρος της διδασκαλίας των φοιτητών και της επιστημονικής έρευνας στο πανεπιστήμιο. Περάτωσε τη συγγραφή της διδακτορικής του διατριβής με θέμα «Μικροχειρουργική αντιμετώπιση ανευρυσμάτων εγκεφάλου». Μετά τη στρατιωτική του θητεία στην Ελλάδα επέστρεψε στην Γερμανία όπου το 1982 αναγορεύτηκε διδάκτορας του Πανεπιστημίου. Εκλέχτηκε Λέκτορας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1992 και το 1998 επίκουρος καθηγητής ΑΠΘ. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως Νευροχειρουργός στο «Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης». Με δική του επινόηση στη Νευροχειρουργική Κλινική του ΑΠΘ υπό την διεύθυνση του καθηγητή κ. Φάρογλου και όλων των συνεργατών της κλινικής ανέπτυξε νέα μέθοδο στην αντιμετώπιση των χρόνιων υποσκληριδίων αιματωμάτων με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των υποτροπών και τον μηδενισμό της θνητότητας. Η μέθοδος αυτή σήμερα αποτελεί μια βασική μέθοδο στην αντιμετώπιση των χρόνιων υποσκληριδίων αιματωμάτων.

Το συγγραφικό και ερευνητικό του έργο περιλαμβάνει περισσότερες από 150 εργασίες που έχουν ανακοινωθεί σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά συνέδρια ή έχουν δημοσιευτεί σε δύο διεθνή συνέδρια.

Ασχολιόταν με την ποντιακή μουσική και ειδικότερα στο να γράφει ποντιακούς στίχους, οι οποίοι μελοποιήθηκαν και τραγουδήθηκαν από καταξιωμένους πόντιους καλλιτέχνες. Ο ίδιος συμμετείχε στην ποντιακή δισκογραφία με δικά του τραγούδια σε 7 δίσκους.

πηγες ΦΟΡΗ ΠΕΤΑΛΙΔΗ/taxalia/ιατρικός σύλλογος Κοζάνης/κοζανη tv/west tv