Απεβίωσε την Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου, στις 7.00 το πρωί, σε ηλικία 88 ετών, ο Έλληνας σκηνοθέτης και
σεναριογράφος Νίκος Φώσκολος. Είχε πλήρη διαύγεια, ωστόσο τον τελευταίο καιρό δεν ήταν το ίδιο δραστήριος όσο παλαιότερα. Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος άφησε την τελευταία του ζωή στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός».
Η κηδεία του θα τελεστεί την Παρασκευή, 1 Νοεμβρίου, στις 14.30 το μεσημέρι, στο Κοιμητήριο Ηλιούπολης.
Έσβησε η λάμψη
Έφυγε σήμερα από την ζωή, ο άνθρωπος που είχε το ταλέντο να καθηλώνει εκατομμύρια ανθρώπων είτε μπροστά σε μία κινηματογραφική οθόνη είτε σε μία τηλεοπτική συσκευή.
Για τους νεότερους ίσως το όνομα Νίκος Φώσκολος να μην λέει πολλά, υπάρχουν όμως γενιές και γενιές Ελλήνων που έκλαψαν, γέλασαν, νευρίασαν και ευχαριστήθηκαν, μέσα από τα έργα του.
Ο Νίκος Φώσκολος δεν ήταν ένας απλός σκηνοθέτης – σεναριογράφος, είχε αυτήν την μοναδική ικανότητα να παρουσιάζει ιστορίες που ενώ πολλές από αυτές ήταν αποκύημα της φαντασίας του, έπιαναν πάντα τον «σφυγμό» του κοινού.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει το 92% ρεκόρ τηλεθέασης που έφτασε την δεκαετία του '70 ο «Άγνωστος πόλεμος», υπάρχει κάποιος που είχε τηλεοπτική συσκευή και δεν είχε δει ούτε ένα επεισόδιο από τα «Εν Τούτω Νίκα», «Κραυγή των λύκων», «Ρωμανός Διογένης». Μπορεί κάποιος να αμφισβητήσει το ρεκόρ Γκίνες της δεκαετίας του 90 με τα 3.457 επεισόδια της «Λάμψης». Ίσως είναι από τις φορές που οι αριθμοί έχουν φωνή και μιλάνε, αποδεικνύοντας το αυτονόητο.
Υπάρχει άραγε άνθρωπος που να μην θυμάται πως «νέκρωνε» κάθε απόγευμα η χώρα στις ώρες που προβαλλόταν το «Καλημέρα Ζωή» και η «Λάμψη»; Πως το τηλεοπτικό κοινό έμπαινε «στον κόσμο» του Νίκου Φώσκολου ξεχνώντας όλες του τις έγνοιες;
Υπάρχει έλληνας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη που δεν έχει δει ταινίες όπως, «Κοντσέρτο για πολυβόλα», «Οι αδίστακτοι», «Πυρετός στην άσφαλτο», «Κοινωνία ώρα μηδέν», «Ορατότης μηδέν» και «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» την ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη, της οποίας το σενάριο έγραψε ο Νίκος Φώσκολος και που είχε προταθεί από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας το 1965.
Καθ’ όλη την περίοδο της ενασχόλησης του με την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, πολύ ήταν αυτοί που ασχολήθηκαν με το έργο του. Πολλές συζητήσεις έγιναν και πολύ μελάνι χύθηκε γύρω από το έργο του. Δεν ήταν λίγες οι φορές που τα τελευταία χρόνια ο Νίκος Φώσκολος «πικράθηκε» από όλους αυτούς που δεν εκτιμούσαν την τηλεοπτική δουλειά του και του ασκούσαν κριτική. Ο ίδιος όμως πάντα με ηρεμία απαντούσε στους επικριτές του, πως οι ιστορίες του είναι βγαλμένες από την ίδια την ζωή και ο λόγος της τεράστιας επιτυχίας τους ήταν αυτός ακριβώς.
Επειδή είχα την χαρά να τον γνωρίσω, για κάποιους η γνώμη μου ίσως και να θεωρηθεί θετικά «βιασμένη», ένα πάντως είναι σίγουρο, ότι ο Νίκος Φώσκολος υπήρξε ένας πολύ εργατικός, τελειομανής, άνθρωπος που υπηρέτησε με μεγάλη συνέπεια αυτό που αγαπούσε και αυτό για το οποίο αγαπήθηκε. Η ικανότητα του να πιάνει τον κοινωνικό παλμό και να εκφράζει το κοινό αίσθημα καθηλώνοντας τους θεατές ήταν μοναδική. Για μένα πάντως σήμερα δεν έφυγε από την ζωή μόνο ένας σκηνοθέτης – σεναριογράφος, για μένα σήμερα η Ελλάδα «έχασε» έναν από τους μεγάλους της «παραμυθάδες».
Συντετριμμένος ο θεατρικός κόσμος
Συντετριμμένοι δηλώνουν οι ηθοποιοί που συνεργάστηκαν με τον δημιουργό των μεγάλων επιτυχιών σε τηλεόραση και κινηματογράφο.
Ο επί σειρά ετών πρωταγωνιστής της καθημερινής σειράς «Καλημέρα Ζωή», ως αστυνόμος Θεοχάρης, Γιώργος Βασιλείου, με δυσκολία συγκρατεί τα δάκρυά του και δηλώνει στο zougla.gr πως στο άκουσμα της είδησης «λύγισε η καρδιά και το μυαλό μου». «Είναι από τις λίγες στιγμές που έχω δεχθεί τέτοιο βάθος πόνου. Ούτε όταν έχασα τον πατέρα μου 10 χρονών δεν ένιωσα έτσι» ομολογεί με λυγμούς
«Σημαντική απώλεια» για τον χώρο του θεάτρου, της τηλεόρασης και του κινηματογράφου χαρακτηρίζει ο ηθοποιός Δημήτρης Αρώνης. «Ήταν ένας παρεξηγημένος άνθρωπος» τόνισε ο ηθοποιός στο zougla.gr, λέγοντας ότι προς τα έξω η εικόνα που είχαν οι άλλοι για αυτόν, ήταν η εικόνα του απόμακρου ανθρώπου, όμως στην πραγματικότητα «ήταν ένας ευαίσθητος άνθρωπος, με αρχές, που δεν έκανε συμβιβασμούς σε αυτές». «Έδινε χωρίς να περιμένει να πάρει» δήλωσε και πρόσθεσε πως τον ευγνωμονεί για ό,τι τού έδωσε ως σκηνοθέτης κατά τη μακρόχρονη συνεργασία τους.
Ο Σταμάτης Γαρδέλης ο οποίος συνεργάστηκε με τον Νίκο Φώσκολο στις καθημερινές σειρές «Λάμψη» και «Καλημέρα Ζωή» είπε στο zougla.gr πως «είναι ο τελευταίος μεγάλος που φεύγει», ενώ τόνισε πως για τους ηθοποιούς ήταν «συνοδοιπόρος» και «καταλύτης για την ψυχολογία» τους, με αποτέλεσμα να θεωρούν τον ρόλο «δεύτερη φύση» τους.
Η Βίκυ Κουλιανού έκανε λόγο για έναν «αγαπητό και ζεστό άνθρωπο και επαγγελματία» οποίος «αγαπούσε τους ηθοποιούς» και ευχήθηκε συλλυπητήρια στους δικούς του ανθρώπους και την οικογένειά του.
Tο πρώτο και το τελευταίο επεισόδιο της μακροβιότερης ελληνικής σειράς!
Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1991 ξεκινάει στον ΑΝΤ1 μια νέα καθημερινή σειρά. Είναι η Λάμψη του Νίκου Φώσκολου. Από εκείνη την ημερομηνία πέρασαν 14 χρόνια επιτυχίας και 3,457 επεισόδια μέχρι να πέσουν οι τίτλοι τέλους της μακροβιότερης ελληνικής σειράς που μπήκε στο βιβλίο Guinness το 1995. Συνολικά γράφτηκαν 150.000 σελίδες διαλόγων για 190 περίπου ιστορίες, συμμετείχαν 1.500 ηθοποιοί ενώ εργάστηκαν επτά σκηνοθέτες και αμέτρητοι τεχνικοί.
Ο Νίκος Φώσκολος εν μέσω των ηθοποιών της σειράς «Καλημέρα Ζωή»
Ο Νίκος Φώσκολος βρέθηκε για πρώτη φορά στις εγκαταστάσεις του ΑΝΤ1 το 1990 οπού και έγινε μια πρώτη συζήτηση για τη σειρά και τη προετοιμασία της. Οι ιθύνοντες του καναλιού επέμεναν στην πρώτη τους σκέψη για μια εβδομαδιαία σειρά. Εκείνος όμως είχε τις αντιρρήσεις του και τελικά κέρδισε. Η προετοιμασία της σειράς διήρκησε σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο.
Ένα πρώτο επεισόδιο προβάλλεται νωρίτερα από την προκαθορισμένη πρεμιέρα την Κυριακή στις 15 Σεπτεμβρίου το 1991. Πρόκειται για ένα πιλοτικό επεισόδιο της σειράς που περιλαμβάνει σκηνές από τα πρώτα 4 επεισόδια της και έχει ως στόχο να γνωρίσει στο ευρύ κοινό αυτή τη νέα τηλεοπτική πρόταση του σταθμού. Η ανταπόκριση των τηλεθεατών είναι μεγάλη καθώς ήδη από το πρώτο επεισόδιο, με τηλεθέαση που έφτασε το 62%.
Το τελευταίο επεισόδιο της θρυλικής Λάμψης που προβλήθηκε στις 29 Ιουλίου του 2005 σημείωσε τηλεθέαση 41,4%.
Ανάμεσα στους βασικούς χαρακτήρες της σειράς κυριαρχούν: η εισαγγελέας εφετών Βίρνα Λιώσση Δράκου η οποία αγωνίζεται να διατηρήσει ακέραια τα ιδανικά και τις αξίες της μέσα σε ένα κόσμο παράλογο και άδικο, ο σύζυγός της και ιδρυτής μιας εκ των μεγαλύτερων πολυεθνικών παγκοσμίως Γιάγκος Δράκος, της Τζάιαντ, που ενώ αγωνίζεται καθημερινά επιζητώντας να κατακτήσει μια θέση στην κορυφή του κόσμου παραδίδει αργά μα με σταθερό τρόπο την ψυχή του ίδιου και της οικογένειας του στην κόλαση, ο με ανθρωπιστικά αισθήματα ψυχίατρος γιος του Αλέξης Δράκος, ερωτευμένος με τη Βίρνα, παλεύει να βοηθήσει μια διανοητικά ασταθή νεαρή κοπέλα, τη Σελήνη, που κατοικεί και αυτή στην έπαυλη των κάκτων, ο επαναστατικής φύσης αδερφός του Τίμος, η ευαίσθητη καλλιτέχνης Τάνια και η φιλόδοξη ελαφρών ηθών γραμματέας και ερωμένη του Γιάγκου, Σάντρα. Η σειρά έχει προβληθεί μεταγλωτισμένη και στο εξωτερικό.
Ο Νίκος Φώσκολος με τους πρωταγωνιστές των δύο καθημερινών του σειρών στον ΑΝΤ1 - «Λάμψη» και «Καλημέρα Ζωή» - τον Χρήστο Πολίτη και τον Γιώργο Βασιλείου.
Η ζωή και το έργο του
Ο Νίκος Φώσκολος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 26 Νοεμβρίου του 1927. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών χωρίς όμως να λάβει πτυχίο. Αρχικά δούλεψε ως δημοσιογράφος, (στη δεκαετία 1950-1960), στις εφημερίδες "Εμπρός" και "Ανεξάρτητος Τύπος" κάνοντας ελεύθερο και καλλιτεχνικό ρεπορτάζ και γράφοντας κινηματογραφική κριτική.
Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με τη συγγραφή αστυνομικού μυθιστορήματος. H ραδιοφωνική εκπομπή «Αστυνομικές ιστορίες του Νίκου Φώσκολου» αποτέλεσε το πρώτο του ραδιοφωνικό σήριαλ που είχε πολύ μεγάλη επιτυχία και όταν εκδόθηκε ήταν το μπεστ-σέλερ της εποχής.
Στη δεκαετία του 1960 ξεκινά ως θεατρικός συγγραφέας και κριτικός συγγράφοντας περισσότερα από 10 θεατρικά έργα και πολλά ραδιοφωνικά. Στη συνέχεια μετακινείται στον κινηματογράφο όπου και σεναριογραφεί περισσότερες από 70 ταινίες, κυρίως με τη Φίνος Φιλμ.
Το 1971 ασχολείται με επιτυχία με την τηλεόραση, με την ιστορική τηλεοπτική σειρά (δράμα) «Άγνωστος Πόλεμος» που σημείωσε το παγκόσμιο ρεκόρ 92% θεαματικότητας, μετά την οποία ακολούθησαν διάφορα ιστορικά και κοινωνικά δράματα όπως τα «Εν Τούτω Νίκα», «Κραυγή των λύκων», «Ρωμανός Διογένης» κ.ά..
Μετά το 1991 οπότε κάνει την εμφάνισή της η ιδιωτική τηλεόραση, συγγράφει τη μεγάλης διάρκειας τηλεοπτική σειρά «Λάμψη» της οποίας η προβολή κράτησε 14 (1991 - 2005) χρόνια, κάνοντας 3457 επεισόδια στο σύνολο. Το 1993 έγραψε την δεύτερη τηλεοπτική σειρά του, το Καλημέρα Ζωή της οποίας η προβολή κράτησε 13 (1993 - 2006) χρόνια κάνοντας 3179 επεισόδια στο σύνολο.
Ο Νίκος Φώσκολος ήταν τακτικό μέλος της Ένωσης Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου, καθώς και της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Είχε λάβει τρία βραβεία και ένα κρατικό Βραβείο Σεναρίου για την ταινία «Κοντσέρτο για πολυβόλα» (1968).
Από τις ταινίες του έχουν βραβευθεί επίσης: «Οι αδίστακτοι», «Πυρετός στην άσφαλτο» και «Κοινωνία ώρα μηδέν», ενώ η ταινία «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» του Βασίλη Γεωργιάδη, της οποίας έγραψε το σενάριο, προτάθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας (1965). Επίσης έχει τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2007), από την Ιερά Σύνοδο για την ταινία «Εν Τούτω Νίκα», από την ΕΡΤ, από την οργάνωση Λάιονς, από διάφορους Δήμους, Καλλιτεχνικές Λέσχες, σωματεία και άλλες οργανώσεις.
Συγγραφικό έργο
Θεατρικά έργα
Ο θάνατος θα ξανάρθει(1959)
Θηλειά στο σκοτάδι (1961)
Η μαρκησία του λιμανιού (1971)
Σκέψου πριν αγαπήσεις (1971)
Ο άγνωστος δολοφόνος (1972)
Αρμένικο φεγγάρι (1976)
Πόρνες και πόρνες (1994)
Κινηματογραφικές ταινίες-σενάριο
Κρυστάλλω (1959)
Τσακιτζής, ο προστάτης των φτωχών (1960)
Φλογέρα και αίμα (1961)
Η κατάρα της μάνας (1961)
Ο θάνατος θα ξανάρθει (1961)
Αγάπη και θύελλα (1961)
Ο γεροδήμος (1962)
Οργή (1962)
Πονεμένη μητέρα (1962)
Οι διεστραμμένοι (1963)
Το κάθαρμα (1963)
Όσα κρύβει η νύχτα (1963)
Οι σταυραετοί (1963)
Έτσι ήταν η ζωή μου (1963)
Η κραυγή (1964)
Είναι μεγάλος ο καημός (1964)
Ο κράχτης (1964)
Χωρίς γονείς κι αδέλφια (1964)
Η προδομένη (1965)
Το χώμα βάφτηκε κόκκινο (1965)
«Αητέ και παλικάρι», τραγούδι του Μίμη Πλέσσα από την ταινία «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο» (1965), σε σκηνοθεσία Βασίλη Γεωργιάδη και σενάριο Νίκου Φώσκολου, με τους Νίκο Κούρκουλο, Μάνο Κατράκη, Γιάννη Βόγλη, Μαίρη Χρονοπούλου, Νότη Περγιάλη, Φαίδωνα Γιωργίτση, Άγγελο Αντωνόπουλο κ.α..
Βρώμικη πόλις (1965)
Δεν μπορούν να μας χωρίσουν (1965)
Οι εχθροί (1965)
Οι αδίστακτοι (1965)
Η αχαριστη (1966)
Ο άνθρωπος που γύρισε από τον πόνο (1966)
Δάκρυα για την Ηλεκτρα (1966)
Κατηγορώ τους ανθρώπους (1966)
Κοινωνία ώρα μηδέν (1966)
Ο κατατρεγμένος (1966)
Κονσέρτο για πολυβόλα (1966)
Απόσπασμα από την ταινία «Κονσέρτο για πολυβόλα» (1966)
Ο μεθύστακας του λιμανιού (1967)
Πυρετός στην άσφαλτο (1967)
Οι σφαίρες δε γυρίζουν πίσω (1967)
Το παρελθόν μιας γυναίκας (1968)
Αγάπη και αίμα (1969)
Όταν η πόλις πεθαίνει (1969)
Ορατότης μηδέν (1969)
Ο πρόσφυγας (1969)
Η λεωφόρος της προδοσίας (1969)
Η ζούγκλα των πόλεων (1970)
Εν ονόματι του νόμου (1970)
Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα (1970)
Ο μεγάλος ένοχος (1970)
Αυτοί που ξέχασαν τον όρκο τους (1971)
Εσχάτη προδοσία (1971)
Ο δρόμος των ηρώων (1971)
Κατάχρησις εξουσίας (1971)
Με φόβο και πάθος (1971)
Έρωτας και προδοσία (1972)
Αιχμάλωτοι του μίσους (1972)
Οι γενναίοι πεθαίνουν δυο φορές (1973)
Τα χρόνια της οργής (1973)
Το κόκκινο τρένο (1982)